kurdazad

وێنەی نۆێکراوەی مستەفا بارزانی!

مستەفا شێخ موحمەدی بارزانی

مستەفا شێخ موحمەدی بارزانی (١٩٠٣-١٩٧٩) شۆڕشگێڕ و سیاسەتوانێکی کورد بوو. لە کۆماری کوردستاندا ڕۆڵی ھەبوو و لە ١٩٤٦ەوە ڕێبەری پارتی دیموکراتی کوردستان بوو. لە ١٩٦١دا شۆڕشی ئەیلوولی دژ بە حکومەتی ناوەندیی ئەو کاتەی عێراق دەستپێکرد. لە ١٩٧٥دا ھێزەکانی تێکشکا و لە ١٩٧٩دا لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکادا بە ھۆی نەخۆشی شێرپەنجەوە …

درێژەی بابەت »

وێنەی نۆێکراوی کاک فواد موستەفا سۆڵتانی

فوئاد مستەفا سوڵتانی

فواد مستەفا سوڵتانی ناسراو بە کاک فواد (١٩٤٩ – ١٩٧٩) تێکۆشەری سیاسی، یەکێک لە دامەزرێنەرانی کۆمەڵە و شۆڕشگێڕی کورد ‌بوو. کاک فواد ساڵی ١٩٤٩ لە گوندی ئەڵمانە سەر بە شاری مەریوان لەدایک‌بوو. ساڵی ١٩٦٨ چووە زانکۆی سەنعەتی شەریف لە تاران و لە بواری کارەبا دەستی بە خوێندن کرد. ھەر لەوێوە …

درێژەی بابەت »

چەند وێنەی نۆێکراوەی دوکتور عەبدولڕەحمان قاسملوو

دوکتور عەبدولڕەحمان قاسملوو

عەبدولڕەحمان قاسملوو (١٩٣٠ – ١٩٨٩) زانایەکی بواری ئابووری، کۆمەڵایەتی، سیاسی، دیپلۆماسی، خەباتکار، پێشمەرگە و سکرتێری گشتی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لە ماوەی ساڵانی ١٣٥٠ ھەتا ١٣٦٨. لە شاری ورمێ لە دایک بوو و لە شاری ڤییەن تیرۆر کرا. دوکتور قاسملوو کاتێ دەگەڵ چەند ھاوڕێی، ئامادەی وتووێژ سەبارەت بە ئاشتی نێوان …

درێژەی بابەت »

وێنەی نۆێکراوەی کۆمەڵکۆژی دەرسیم

Dersim

کۆمەڵکۆژی دەرسیم لە ماوەی ساڵانی ١٩٣٧ و ١٩٣٩ دا لە ناوچەی عەلەوی نشینی دەرسیم ڕووی داوە. دوای سەرکوتی شۆڕشی کوردان لە باکووری کوردستان، سۆپای تورک وەکو ئادەت و خووی هەمیشەییان هێرشیان کردە سەر خەڵکی بێ دەرەتان و بێ بەرگری و لە ئاکامدا زیاتر لە ٧٠ هەزار کوردی عەلەوی لە لایەن …

درێژەی بابەت »

چەند وێنەی نوێ کراوی شەیخ مەحموودی حەفید، مەلکی کوردستان

شەیخ مه‌حموود بەرزنجی ناسراو بە شەیخ مەحموودی حەفید کوڕی شێخ سەعیدی کوڕی کاک ئەحمەدی شێخ و کوڕی شێخ مارفی نۆدێ کوڕی مستەفا کوڕی ئەحمەدی نۆدیی شارەزوری بەرزنجییە. لە نێوان ساڵانی ١٨٨١ تا ١٩٥٦ ژیاوە و لەنێوان ساڵانی ١٩١٩ و ١٩٢٢، شێخ مەحموودی حەفید کە سەرکردەیەکی کوردی کاریگەر بووە لە سلێمانی، …

درێژەی بابەت »

وێنەی نۆێ کراوەی بنەماڵەی بەدرخانەکان

Bedirxan family

بەدرخانەکان بنەماڵەیەکی کوردی نیشتمان پەروەری خەڵکی بۆتانن و بەدرخان بەگی بابیان لە جیزرە لە دایک بووە و لە دەمیشق کۆچی دوایی کردووە. بەدرخانەکان یەکەم شۆڕشی دژ بە دەسەڵاتی عۆسمانیان ڕێکخستووە، یەکەم ئەلفۆبێ لاتینی زمانی کوردییان داناوە و یەکەم ڕۆژنامەی کوردی بە ناوی کوردستانیان دەر کردووە. لێرەدا چەند وێنەیەکی نۆێ کراوەی …

درێژەی بابەت »

وێنەی نوێ کراوەی سەرکردەی کورد سمکۆی شکاک

زۆر جار ڕەنگەکان دەتوانن هەڵگری ڕابردوویەک بن یان نەخشێنەری داهاتوویەک! لێرەدا ژمارەیەک وێنەی سەرکردەی کورد سمکۆی شکاک، جەعفەر ئاغای برای، ئیسماییل ئاغای باوکی و دایکی ئەو سەرکردە ناوازەیەی کوردم بۆتان نوێ کردوەتەوە و ڕەنگم کردوون. دیارە بە داخەوە بە هۆی نەبوونی ئارشیڤێکی کوردی و کوردستانی، هەموو ئەو وێنانەم لە ئێنترنێت …

درێژەی بابەت »

وێنەی نۆێ کراوەی پێشەوا قازی موحەمەد و کۆماری کوردستان

جاری وا ڕەنگەکان دەتوانن یارمەتی دەرمان بن بۆ لە بیر نەکردن، و وە بیر هێنانەوە، بۆ دۆزینەوە و وە سەر یەک خستنەوە! ئەم بیرۆکەیە بەردەوام هانم دەدا هەتاکۆ هەوڵی ژیاندنەوەی وێنە کۆنە مێژووییەکانی کورد بدەم. بۆیە ئەم جارە ئەو ژمارە وێنەیەی پێشەوا قازی موحەمەد و کۆماری کوردستانم ڕەنگ کردوە. دیارە …

درێژەی بابەت »

وێنەی ڕەنگی کراوی تیربارانی ١١ ڕۆڵەی بێتاوانی کورد لە فڕۆکەخانەی سنە

لێرەدا ژمارەیەک وێنەی ڕەنگی کراوی کارەساتی فڕۆکەخانەی سنەم داناوە کە دەتوانن بە مەرجی ناو بردنی سەرچاوەکەی بە کاریان بێنن یان بڵاویان بکەنەوە. ئامانجیشم لەو کارە زیندوو ڕاگرتنی یادی ئەو ڕۆڵە بێ تاوانانە و لە بیر نە کردنی جنیایەتەکانی ڕژیمی مەلاکانە دژ بە گەلی کورد! چیرۆکی ئەو تاوانە! ڕۆژی پێنجی خەرمانان( …

درێژەی بابەت »

نەخۆشی Covid-19

ڤیرۆس چیە؟ ڤیرۆس تەنۆچکەیەکی مایکرۆسکۆپی درمە کە تەنیا لە ئەگەری چوونەوە نێۆ خانە و بە کار هێنانی ئامێری نێۆ خانەکان دەتوانێ لە بەر خۆی بگرێتەوە و خۆی زیاد کات. بەو ڤیرۆسانە کە باکترییەکان دەتەننەوە باکتریۆفاژ دەگوترێ. ڤیرۆسی دیکە بوونیان هەیە کە گیانلەبەران و گیاکان دەتەننەوە. ئەگەر ببنە هۆی نەخۆشی، ئەوە …

درێژەی بابەت »

ئەزموون

”ئەزموون” (بە ئاڵمانی : Das Experiment ) ناوی فیلمێکی ئاڵمانیە کە لە ساڵی ٢٠٠١ دا لە لایەن ئۆلیڤیە هێرشبیگێلی دەرهێنەری ئاڵمانیەوە بەرهەم هێنراوە. ئەو فیلمە چیرۆکێکی راستەقینەیە کە لە کتێبێک بە ناوی ” ئەزموون – جەعبەی ڕەش” ەوە وەرگیراوە. ئەو کتێبە لە ساڵی ١٩٩٩ دا لە لایەن ”ماریۆ گیۆردانۆ” ەوە نووسراوە، …

درێژەی بابەت »

تۆڕی ئێشێلۆن

تۆڕی ئێشێلۆن ( Echelon network)، تۆڕێکی جیهانی سیخۆڕییە کە لە لایەن پێنج وڵاتی ئەمریکا، بریتانیا، کەنەدا، ئۆسترالیا و نیۆزێلاندەوە درۆستکراوە و پێک هاتووە لە کۆمەڵێک سەتەلایت و ئانتێنی سەر زەوی و دەریایی و ژێر دەریایی. ئامانجی ئەو تۆڕە گۆێگرتن، دۆزینەوە و وەرگرتنی هەموو جۆرە پەیوەندیەکی رادیۆیی و دیجیتاڵییە لە سەرانسەری …

درێژەی بابەت »

كۆڕبه‌ندی ئابوری جیهانی

كۆڕبه‌ندی ئابوری جیهانی، دامه‌زراوه‌یه‌كی قازانج-نه‌ویسته‌ كه له شاری ژنێڤ دامه‌زراوه و بنكه‌كه‌ی هه‌ر له‌و شاره‌یه. ئه‌و كۆڕبه‌نده به هۆی كۆبوونه‌وه ساڵیانه‌كه‌ی ”داوس”ی سویسه‌وه ناسراوه. له كۆبوونه‌وه‌ی داوس دا، به‌ڕێوه‌به‌رانی كۆمپانیا جیهانیه‌كان، به‌رپرسه ڕامیاریه‌كان، بیرمه‌ند و ڕۆژنامه‌نووسان، بۆ باس و وتو وێژ له مه‌ڕ كێشه هه‌ره گرینگه‌كانی سه‌رانسه‌ری دونیا كۆ ده‌بنه‌وه. …

درێژەی بابەت »

گەمی کوردستان!

بە پێ ئەوەی کە کورد جێگای خۆی هەیە لە مێژوودا و زۆرجار ئێمە لە خاڵە ورد و کوێرەکانی ئەو مێژووە بێ ئاگاین، هەبوونی هێندێک بەڵگە دەتوانن شوێنی ئەو گەلە لە دونیا و مێژووی ڕابردوودا پیشان بدەن. لەو نێوەدا پێویستە بزانین کە لە ماوەی دوو سەدەی دوایین دا چەند گەمییەک بە …

درێژەی بابەت »