باکوور

هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان: شیکارییەکی قووڵی ئارگیومێنت و دیدگاکان- بەشی٤

٤. کاریگەرییە ئەگەرییەکانی هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان   ئەگەر پەیمانی لۆزان هەڵوەشێتەوە، ئەوا کاریگەرییە ئەگەرییەکانی چی دەبن؟ لەم بەشەدا بەدواداچوون بۆ دەرئەنجامە سیاسی و یاسایی و جیۆپۆلەتیکیەکانی وەها بڕیارێک دەکەین. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە هەڵوەشانەوەی پەیماننامەکە دەتوانێت کاریگەری قووڵی هەبێت نەک تەنها لەسەر ناوچەی ئاسیای بچووک، بەڵکو لەسەر پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان …

درێژەی بابەت »

هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان: شیکارییەکی قووڵی ئارگیومێنت و دیدگاکان- بەشی٣

٣. ئارگیومێنتەکانی دژ بە هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان   لە بەرامبەر ئەو ئارگیومێنتانە کە بۆ هەڵوەشانەوەی پەیمانەکە خرانە ڕوو، ئارگیومێنتی بەهێزیش لە دژی هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان هەیە. ئەم ئارگیومێنتانە زۆرجار لەسەر بنەمای ڕەچاوکردنی یاسایی و سیاسی و مێژوویی دامەزراون. لێرەدا هەندێک لە ئارگیومێنتە سەرەکییەکانی دژ بە ‌ەڵوەشانەوەی پەیماننامەکە دەخەینەڕوو: یاسایی و …

درێژەی بابەت »

هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان: شیکارییەکی قووڵی ئارگیومێنت و دیدگاکان- بەشی٢

٢. ئەو ئارگیومێنتانە لە دەتوانن یارمەتیدەری هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان بن   هەندێک لە شارەزا و توێژەران پێیان وایە کە دەتوانرێت دەستکاری پەیمانی لۆزان بکرێت یان هەڵبوەشێنرێتەوە. ئەم ئارگیومێنتانە زۆرجار لەسەر بنەمای پرسگەلێکی پەیوەست بە مافی کەمینەکان و سنوورە خاکییەکان و گۆڕانکارییە سیاسییەکان دامەزراون. هەندێک دەڵێن کە بڕگەکانی پەیماننامەکە چیتر پێداویستی …

درێژەی بابەت »

کۆماری ئارارات، یەکەم کۆماری کوردان

شۆڕشگێڕانی کۆماری ئاگری

کوده‌تاکه‌ی کۆمه‌ڵه‌ی ئیتحاد و ته‌ره‌قیی تورکی به ‌سه‌ر سوڵتان عه‌بدوڵحه‌میدی دووه‌م لە ساڵی ١٩٠٨ی زایینی دا، ڕێگەی‌ بۆ کورد خۆش کرد، هەتا بتوانێ پارت و کۆمه‌ڵه‌ی تایبه‌ت به ‌خۆی دابمه‌رزێنێت.  له ‌ڕێکه‌وتی ٢٥/٩/١٩٠٨ کۆمه‌ڵه‌ی ته‌عالی و ته‌ره‌قی کورد لە شاری ئێستامبووڵ، پێته‌ختی ئه‌و کاتی ده‌وڵه‌تی عوسمانلی، له‌لایه‌ن شێخ عه‌بدولقادری نه‌هری …

درێژەی بابەت »

کوردستان لە نەقشەو کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٢

Kurdistan - کوردستان

ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …

درێژەی بابەت »

کوردستان لە نەقشەو کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ١

نەقشەی کوردستان

ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …

درێژەی بابەت »

دۆغۆ پەرینچەک كییە؟

دۆغۆ پەرینچەک لە ١٧ی ژۆئەنی ١٩٤٢ لە قازی ئەنتاب، باکووری کوردستان لە دایک بووە. باوکی خەڵکی ئەرزینجانە و ناوی ئەرزینجان کەمالیەلی سادیک پەرینچەکە و دایکی خەڵکی ماڵاتیایە و ناوی لەبیبە پەرینچەکە. باوکی، چوار خۆلی پارلەمان وەکو نوێنەری ئەرزینجان، لە سەر لیستی “ئەدالەت پارتیسی” نوێنەرایەتی کردووە و هاوکات وەکو یارمەتیدەری دادوەری …

درێژەی بابەت »

یاڵچین کووچووک کێیە؟

ژیاننامە و چالاکی بنەماڵەکەی لە حەلەبەوە هاتوونەتە ئەسکەندەروون لە تورکیە. لە ١ی ژووییەی ١٩٣٨ لەو شارە لە دایک بووە. باوکی تورکمەنە و بنەماڵەی دایکی خەڵکی قەفقازن. دوای تەواو کردنی خوێندنی نێوەندی لە ئەسکەندەروون دەڕواتە ئانکارا بۆ خوێندنی زانستە سیاسییەکان لە زانکو ئانکارا. لە ماوەی خوێندنی دا بەرپرسایەتی ؛ فێدراسیۆنی کلووبه …

درێژەی بابەت »

وێنەی نۆێکراوەی کۆمەڵکۆژی دەرسیم

Dersim

کۆمەڵکۆژی دەرسیم لە ماوەی ساڵانی ١٩٣٧ و ١٩٣٩ دا لە ناوچەی عەلەوی نشینی دەرسیم ڕووی داوە. دوای سەرکوتی شۆڕشی کوردان لە باکووری کوردستان، سۆپای تورک وەکو ئادەت و خووی هەمیشەییان هێرشیان کردە سەر خەڵکی بێ دەرەتان و بێ بەرگری و لە ئاکامدا زیاتر لە ٧٠ هەزار کوردی عەلەوی لە لایەن …

درێژەی بابەت »

وێنەی نۆێ کراوەی بنەماڵەی بەدرخانەکان

Bedirxan family

بەدرخانەکان بنەماڵەیەکی کوردی نیشتمان پەروەری خەڵکی بۆتانن و بەدرخان بەگی بابیان لە جیزرە لە دایک بووە و لە دەمیشق کۆچی دوایی کردووە. بەدرخانەکان یەکەم شۆڕشی دژ بە دەسەڵاتی عۆسمانیان ڕێکخستووە، یەکەم ئەلفۆبێ لاتینی زمانی کوردییان داناوە و یەکەم ڕۆژنامەی کوردی بە ناوی کوردستانیان دەر کردووە. لێرەدا چەند وێنەیەکی نۆێ کراوەی …

درێژەی بابەت »