مێژوو

شاری گاسوور بناسە!

گاسوور، نووزی (یان نووزو) شارێک بووە لە میزۆپۆتامیای کۆن و دەکەوێتە باشووری ڕۆژئاوای کەرکوک لە عێراقی ئەمڕۆ، نزیک ڕووباری دیجلە. ناوی نووزی یا نووزو ئەو ناوەیە کە لە هەزارەی دووەمی پێش زایین هەڵیگرتووە. پێش ئەو سەردەمە بە گاسور ناسرابوو. شوێنی وێرانەکانی ئەم شارە دێرینە ئەمڕۆ ناوی یۆرغان تەپەیە. لە هەڵکۆڵینەکانی …

درێژەی بابەت »

هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان: شیکارییەکی قووڵی ئارگیومێنت و دیدگاکان- بەشی٢

٢. ئەو ئارگیومێنتانە لە دەتوانن یارمەتیدەری هەڵوەشانەوەی پەیمانی لۆزان بن   هەندێک لە شارەزا و توێژەران پێیان وایە کە دەتوانرێت دەستکاری پەیمانی لۆزان بکرێت یان هەڵبوەشێنرێتەوە. ئەم ئارگیومێنتانە زۆرجار لەسەر بنەمای پرسگەلێکی پەیوەست بە مافی کەمینەکان و سنوورە خاکییەکان و گۆڕانکارییە سیاسییەکان دامەزراون. هەندێک دەڵێن کە بڕگەکانی پەیماننامەکە چیتر پێداویستی …

درێژەی بابەت »

نەقشە و کارتۆگرافیی کورد و ماد

کاردوخی_میدیا

گوردیێن، گوردووێن، کوردووێن، کوردیێن، کاردیێن، کاردووێن، کوردووێن، گوردیەن، کوردخایک، کوردچایک، کاردوویا، کاردۆخی، کورتخی، گوردی، گووتی، کارداویە، کاردایە، کارتاریە، بێت قاردۆ، کوردایی ئەو ناوانەیە کە بۆ گەل یان گەلانێکی نیشتەجێ باکووری میزووپۆتامیا و ڕۆژهەڵاتی تورکیە بە کار هێنراوە. ئەو سەرزەوییانە کە ئەو خەڵکەی تێدا ژیاوە، هەر بە ناوی بە ناوی خۆیانەوە …

درێژەی بابەت »

کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٧

ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …

درێژەی بابەت »

دیاربەکر لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – Diyarbakir

ژمارەیەک نەقشەی کۆن کە ناوی “دیاربەک” یا، “دیاربەکر”یان تێدا بەرچاو ئەکەوێ. بۆ دیتنی سەرچاوەکانیان ئەتوانن کرتە لە سەر وێنەکان بکەن. Diyarbakir ساڵی ١٥٠٠   ساڵی ١٦٥٢   ساڵی ١٦٨٤   ساڵی ١٧١٢   ساڵی ١٧١٢ ساڵی ١٧١٩     ساڵی ١٧٥٨     ساڵی ١٧٩٠    

درێژەی بابەت »

کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٦

ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …

درێژەی بابەت »

کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٥

نەقشەی کوردستان

ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …

درێژەی بابەت »

چه‌قۆی کورد یان چه‌قۆی دێۆ كۆژ

چەقۆی کورد

جۆرێک چه‌قۆیە كه‌ بۆ کوشتن و له نێۆ بردنی دێو و دێوه‌زمه‌ به‌ کار هاتوه. له هێندێک شوێن، وەکو کتێبی ڕۆمان یان زەنجیرەی تلویزیۆنی وەکو زه‌نجیره‌ی ئه‌مریکی supernatural “سەروسرووشتی”دا ناوی ئه‌و چه‌قوه هێنراوه. ئه‌و زه‌نجیره‌یه چیرۆکی دوو برا به ناوه‌کانی “سام” و “دێن وینچێستر”ه، که بۆ ڕاوی بوونه‌وه‌ره ناسرۆشتیه‌کان به …

درێژەی بابەت »

کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٤

نەقشەی کوردستان

ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …

درێژەی بابەت »

کۆماری ئارارات، یەکەم کۆماری کوردان

شۆڕشگێڕانی کۆماری ئاگری

کوده‌تاکه‌ی کۆمه‌ڵه‌ی ئیتحاد و ته‌ره‌قیی تورکی به ‌سه‌ر سوڵتان عه‌بدوڵحه‌میدی دووه‌م لە ساڵی ١٩٠٨ی زایینی دا، ڕێگەی‌ بۆ کورد خۆش کرد، هەتا بتوانێ پارت و کۆمه‌ڵه‌ی تایبه‌ت به ‌خۆی دابمه‌رزێنێت.  له ‌ڕێکه‌وتی ٢٥/٩/١٩٠٨ کۆمه‌ڵه‌ی ته‌عالی و ته‌ره‌قی کورد لە شاری ئێستامبووڵ، پێته‌ختی ئه‌و کاتی ده‌وڵه‌تی عوسمانلی، له‌لایه‌ن شێخ عه‌بدولقادری نه‌هری …

درێژەی بابەت »

چەند وێنەی نۆێکراوەی شاری سنە

وێنەی کۆنی شاری سنە - مەیان ئێقباڵ

سنە یەکێکە لە شارە گەورەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان و ناوەندی پارێزگای کوردستانی ئێران و هەروەها ناوەندی شارستانی سنەیە‌. سنە، لە باری ژمارەی دانیشتوانەوە، دوای کرماشان و ورمێ سێهەمین شاری گەورەی ڕۆژهەڵاتی کوردستانه‌. بە پێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٦ ، ژمارەی دانیشتوانی ئەو شارە نزیکەی ٤٠٠٫٠٠٠ کەسە و نزیکەی ١٥٠٠ مەتر لە ئاستی …

درێژەی بابەت »

له‌یلا به‌درخان کێ بوو؟

لەیلا بەدرخان

له‌یلا به‌درخان له مێژووی كوردستان و نه‌ته‌وه‌ی كورددا یه‌كه‌مین كچی كوردە، كه له بواری هونه‌ردا ده‌ركه‌وتووه. له‌یلا به‌درخان له بنه‌ماڵه‌ی تێكۆشه‌ری به‌درخانییه‌كانه و كچی عه‌بدولره‌زاق به‌درخان و كچه‌زای به‌درخان پاشایه. له‌یلا ساڵی ١٩٠٨دا له ئه‌سته‌نبوڵ له‌دایكبووه. ساڵی ١٩١٣ دوای ده‌رچوونی برِیاری قڕكردنی بنه‌ماڵه‌ی به‌درخانییه‌كان، له‌یلا له ته‌مه‌نێكی زۆر بچووكیدا له‌گه‌ڵ …

درێژەی بابەت »

سیمۆ هایها کێیە؟

سیمۆ هایها

لە کۆتاییەکانی ساڵی ١٩٣٩ دا، ئەو کاتەی یەکەم تانکە ئاڵمانی و ڕووسییەکان بە سەر خاکی لەهێستاندا دەرباز بوون، شەڕی دووهەمی جیهانی بە کردەوە دەستی پێ کرد. لەو کاتەدا وڵاتی فینلاندیش تووشی شەڕێکی پێنج مانگە بوو کە بە هۆی هێرشی یەکیتی سۆڤیەت بوو بۆ داگیرکردنی وڵاتانی ئێسکاندیناوی، وەکو پێشگیرییەک بۆ هێرشی …

درێژەی بابەت »

یاڵچین کووچووک کێیە؟

ژیاننامە و چالاکی بنەماڵەکەی لە حەلەبەوە هاتوونەتە ئەسکەندەروون لە تورکیە. لە ١ی ژووییەی ١٩٣٨ لەو شارە لە دایک بووە. باوکی تورکمەنە و بنەماڵەی دایکی خەڵکی قەفقازن. دوای تەواو کردنی خوێندنی نێوەندی لە ئەسکەندەروون دەڕواتە ئانکارا بۆ خوێندنی زانستە سیاسییەکان لە زانکو ئانکارا. لە ماوەی خوێندنی دا بەرپرسایەتی ؛ فێدراسیۆنی کلووبه …

درێژەی بابەت »