کوردستان

چی لەبارەی خەزێنە دزراوەکەی زێویە دەزانی؟

لە نووسراوەیەکی ساڵی شەشەمی پاشایەتییەکەیدا، سارگۆنی دووهەم، پاشای ئاشوورییەکان، دەڵێت کە ئیزیرتووی پێتەختی ماناییەکانی سووتاندووە و دەستی بە سەر شارەکانی زیبیە (زیویە) و ئەرمەید دا گرتووە. لە شوێنێکی دیکەدا باسی یاخی بوونی ئۆلۆسۆیی مانایی دەکات و دەڵێت : من ئیزیرتوو، شارە شاهانەکەی، ئیزیبیە و ئەرمەید، قەڵا بە هێزەکانیم گرت و …

درێژەی بابەت »

نۆقمبوونی گەمیی کوردستان لە ساڵی١٩١٠

١٨ی سێپتامبەری ٢٠٢٤ لە تەنیشت کەنیسەی سانت میشل لە پلووگێرنۆ (Plouguerneau)، کە کۆمۆنێکە لە دێپارتمانی فینێستێر لە فرانسه شوێنێکی نیشتەجێبوون هەیە کە ئەمڕۆ سەر بە بنەماڵەی فلاندرینە. لەم موڵکەدا، لە لوتکەی کۆشکێکی بەردینی تاڕادەیەک بەرز، خاچێک هەیە، کە زۆر وەبەرچاو ڕێبواران ناکەوێت. لەسەر ئەو بەردە نووسراوە: “ئەم خاچە لەلایەن کۆمپانیای …

درێژەی بابەت »

حەوتوونامەی دیاریی کوردستان (هدیة کوردستان) لە ساڵی ١٩٢٥

دیاریی کوردستان (هدیة کوردستان) یا DIYARI-YI-KOURDISTAN حەتوونامەیەکی کۆمەڵایەتی و وێژەیی بوو کە لە ساڵی ١٩٢٥ لە بەغدا و بە سێ زمانی کوردی، عەرەبی و تورکی دەرچووە. خاوەنی ئیمتیاز و سەر نووسەری حەوتوونامەکە ساڵح زەكی ساحیبقران زادە بووە. یەکەم ژمارەی ڕۆژی کوردستان لە ١١ی مارسی ١٩٢٥ بڵاوکرایەوە و ١٦ ژمارەی لێ …

درێژەی بابەت »

حەوتوونامەی ڕۆژی کوردستان بڵاوکراوەی فەرمی حکوومەتی دووهەمی شەیخ مەحموود

ڕۆژ کوردستان [ڕۆژی کوردستان] حەتوونامەیەکی ڕامیاری، وێژەیی، و کۆمەڵایەتی بوو کە لە ساڵی ١٩٢٢ لە سلێمانی دەرچووە و زمانحاڵی حکوومەتی دووهەمی مەلیک مەحموود بووە. خاوەنی ئیمتیازی حەتوونامەکە شێخ نووری شێخ ساڵح و سەر نووسەرەکەشی عەلی کەمال باپیر بووە. یەکەم ژمارەی ڕۆژی کوردستان لە ١٥ی (نۆڤەمبەر) تشرینی دووهەمی ١٩٢٢ بڵاوکرایەوە و …

درێژەی بابەت »

نەقشەی ناوچەیی هۆزە کوردەکان، ١٩١٩

ئەو نەقشەیە لە ساڵی ١٩١٩ لە لایەن دامەزراوەی ڕووپێویی میسرەوە کێشراوەتەەوە و بریتییە لە ناو و شوێنی هۆزە کوردییەکان لە سەر خاکی کوردستان و لەو ناوچانە کە لە نێوان تورکیا، سوریا، ئێران و عێراق دا دابەش کراون  

درێژەی بابەت »

کورد لە لەوحە گڵییە سوومێرییەکاندا – بەشی ١

ئەم دوو لەوحەیە کە وەرگێڕانەکەیان لێرە دادەنم بەو ژمارانە کە بۆیان دانراوە لە سەر CDLI بوونیان هەیە. CDLI پلاتفۆرمێکی ئۆنلاینە کە تابلێتە بزمارییەکان لە دامەزراوە جیاوازەکانی جیهان کۆدەکاتەوە و دیجیتاڵییان دەکات. سەردانی فیزیکی بۆ ئارشیڤ و کۆکراوەکان دەست نادات و تەنیا بە شێوەی سەرهێڵ لە بەر دەست دان.   لەوحەی …

درێژەی بابەت »

کولتوری هەلەف و پەیوەندی لە گەڵ کورد

کولتوری هەلەف یان حەلەف، یان کولتوری حەلەفی، کولتوورێکی شوێنەواریی بەردینە نوێیەکانە کە لە باشووری ڕۆژهەڵاتی تورکیا و باکوری سوریا و باکوری عێراق لە نێوان ساڵانی ٦١٠٠ بۆ ٥٥٠٠ پێش زایین پەرەی سەندووە. کاریگەرییەکەی لە دەرەوەی ئەم ناوچانە هەستی پێدەکرا، بەتایبەتی لە باکووری میزۆپۆتامیا و ئەنادۆڵ. تایبەتمەندییە سەرەکییەکان: سیرامیک: کلتوری حەلەف …

درێژەی بابەت »

هەڵبژاردنەکانی ٣١ی مارسی ٢٠٢٤ی شارەوانییەکانی تورکیا

بەراوردی لەگەڵ ئەنجامەکانی ساڵی ٢٠١٩ و ٢٠١٤: ڕێژەی بەشداری: ڕێژەی بەشداری ٢٠٢٤ (٧٨.١٣%) کەمێک کەمترە لە ساڵی ٢٠١٩ (٨٤.٦٦%) و ٢٠١٤ (٨٩.١٧%). دەنگی ڕەوا: ژمارەی دەنگی ڕەوا لە ساڵی ٢٠٢٤، ٤٥,٨٣٣,٦٣٦ دەنگە، لە کاتێکدا لە ساڵی ٢٠١٩، ٤٦,٤٣١,٧٤٦ دەنگ و لە ساڵی ٢٠١٤، ٤١,٧٦٦,٥٤٩ دەنگ بووە. ئەنجامەکان بەپێی لایەنی سیاسی: …

درێژەی بابەت »

پرەنسیپی ئار توو پی و ئەگەرەکانی دابین کردنی پاراستنێکی نێودەوڵەتی بۆ کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان

* (ئار توو پی) بەرپرسیارێتی پاراستن: چەمکێک لە گرژیدا چەمکی بەرپرسیارێتی پاراستن (ئار توو پی) لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە پەرەی پێدراوە وەک وەڵامێک بۆ بیرکردنەوە لە دوای جەنگی سارد سەبارەت بە ڕۆڵی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ئاشتیپارێزیدا. ڕێزگرتن لە سەروەری دەوڵەت لەگەڵ پێویستی پاراستنی دانیشتوانی مەدەنی لە تاوانە بەکۆمەڵەکان پێکەوە گرێ دەدات. …

درێژەی بابەت »

ڕێکارە پیشنیار کراوەکان بۆ هەڵوەشاندنەوە یان پێدا چوونەوە بە پەیمانی لۆزان

هەر وەک لە بەشەکانی پێشووتردا باسی ئارگومێنتەکانی هەڵوەشانەوەمان کرد، دەست بردن بۆ ئەو پەیماننامەیە یان بردنە ژێر پرسیاریی بە دوور لە لایەنە ئەرێنی یان نەرێنییەکانی هەڵوەشانەوە، کارێکی تا ڕادەیەکی زۆر ئەستەمە! بە گشتی، پەیماننامەیەکی نێودەوڵەتی دەتوانرێت بە هۆکاری جیاواز پووچەڵ بکرێتەوە یان بکێشرێتەوە، ئەمەش بەندە بە بڕگە تایبەتەکانی خودی پەیماننامەکە …

درێژەی بابەت »

کوردستان لە بەڵگەنامەیەکی نهێنی حکوومەتی بریتانیا – ١٨ی نۆڤامبەری ١٩١٨

بەڵگەیەکی گرینگ کە دەری دەخات هەتا چ ڕادەیەک کوردستان قوربانی دەست و سیاسەتی کۆلۆنیالیستی بریتانییەکان بووە. ئەمە بەڵگەنامەیەکی نهێنی حکوومەتی بریتانیایە بە ڕێکەوتی ١٨ی نوڤامبەری ١٩١٨. دابەزاندنی دەقی تەواوی بەڵگەنامەکە ————————————————– نهێنی بەشی هەواڵگری سیاسی، فەرمانگەی دەرەوە. تایبەت I. یاداشتنامە لە بەرچاو گرتنی سەقامگیری تورکیا و نیمچە دوورگەی عەرەبی . …

درێژەی بابەت »

بەڵگەنامەی پەیوەندیدار بە پەیماننامەی لۆزان

  نێوەڕۆک   بەڵگەنامە    دەقی پێشکەش کراو بە کۆمەڵەی گەلان پەیمانی لۆزان وەرگرتنی ڕاوێژ سەبارەت بە ماددەی ٣، پاراگرافی ٢ی پەیماننامەی لۆزان – زمان فەرەنسی بەڵگەنامە   لێکدانەوەی مادەکانی ٤٧ و ٥٠ و ٥١ی پەیماننامەکە بەڵگەنامە   سنووری نێوان تورکیا و ئێراق – پەیمانی نێوان بەریتانیا و ئێراق بەڵگەنامە …

درێژەی بابەت »