پێشەکی پەیمانی لۆزان کە لە ٢٤ی تەمموزی ١٩٢٣ واژۆ کرا، ڕێککەوتنێکی مێژوویی بوو کە لێکەوتەی قووڵی بۆ ناوچەی ئاسیای بچووک و بۆ پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان هەبوو. بەڵام لە ئیمزاکردنیەوە، پرسی هەڵوەشانەوەی ئەم پەیماننامەیە لەلایەن هەندێک ئەکتەر و توێژەرەوە وروژێنراوە. لەم بابەتەدا شیکارییەکی قووڵ بۆ ئەو ئارگیومێنت و دیدگایانەی پەیوەستن بە …
درێژەی بابەت »کۆنەشاری مەردەمان لە باشووی کوردستان
مەردەمان (ماردامان) شارێکی کۆنی باکووری میزۆپۆتامیایە، کە شوێنەوار و کەلاوەکانی لە “باسێتکێ” لە پارێزگای دهۆک لە باشووری کوردستان دۆزراونەتەوە. یەکەم بەڵگەی هەبوونی ئەو شارە هۆنراوەیەکی ئاکێدییەکانە کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ هەزراەی دووهەمی پێش زایین. لەو هۆنراوەیەدا ئاماژە بە ناوی “دوهسوو سوو” پادشای ئەو شارە دراوە و ناوی لە گەڵ ژمارەیەک …
درێژەی بابەت »کومیسیۆنی مافی مرۆڤی نەتەوە یەکگرتووەکان بناسین
ئەو کومیسیۆنە لە ساڵی ١٩٤٦ دا بە مەبەستی ڕستنی ڕێسەی یاسای نێونەتەوەیی پارێزوانی لە ماف و ئازادییە بنەماییەکان دامەزرا. بە پیکهاتەیەکی ٥٣ ئەندامییەوە، ئەرکەکەی بە مەبەستی ڕێگە پێدانی بۆ پێڕاگەیشتن بە هەموو کێشەکانی مافی مرۆڤ و دەستنیشان کردنی ستانداردی بەڕێوە بردنی وڵاتان، بە بەردەوامی درێژ دەکرایەوە. ئەو کومیسیۆنە هەر …
درێژەی بابەت »“ڕێکارە تایبەتەکان”ی شۆرای مافەکانی مرۆڤ چییە؟
ڕێکاری تایبەت، ئەو ناوە گشتیەیە کە دراوە بەو میکانیزمانەی کە کۆمیسیۆنی مافی مرۆڤ دایناوە و لە لایەن شۆرای مافی مرۆڤەوە پەیڕەو کراوە بۆ بە دوادا چوون، سەرپەرشتیکردن، ئامۆژگاری و ئامادە کردنی ڕاپۆرت سەبارەت بە بارودۆخی مافەکانی مرۆڤ لە وڵاتان یان ناوچەیەکی تایبەت، یان لەسەر بوونی دیاریدەیەکی جددی لە پێشێلکاری مافەکانی …
درێژەی بابەت »نەقشە و کارتۆگرافیی کورد و ماد
گوردیێن، گوردووێن، کوردووێن، کوردیێن، کاردیێن، کاردووێن، کوردووێن، گوردیەن، کوردخایک، کوردچایک، کاردوویا، کاردۆخی، کورتخی، گوردی، گووتی، کارداویە، کاردایە، کارتاریە، بێت قاردۆ، کوردایی ئەو ناوانەیە کە بۆ گەل یان گەلانێکی نیشتەجێ باکووری میزووپۆتامیا و ڕۆژهەڵاتی تورکیە بە کار هێنراوە. ئەو سەرزەوییانە کە ئەو خەڵکەی تێدا ژیاوە، هەر بە ناوی بە ناوی خۆیانەوە …
درێژەی بابەت »کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٧
ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …
درێژەی بابەت »دیاربەکر لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – Diyarbakir
ژمارەیەک نەقشەی کۆن کە ناوی “دیاربەک” یا، “دیاربەکر”یان تێدا بەرچاو ئەکەوێ. بۆ دیتنی سەرچاوەکانیان ئەتوانن کرتە لە سەر وێنەکان بکەن. Diyarbakir ساڵی ١٥٠٠ ساڵی ١٦٥٢ ساڵی ١٦٨٤ ساڵی ١٧١٢ ساڵی ١٧١٢ ساڵی ١٧١٩ ساڵی ١٧٥٨ ساڵی ١٧٩٠
درێژەی بابەت »کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٦
ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …
درێژەی بابەت »حەوتوونامەی تەنزی شارلی هێبدۆ!
شارلی هێبدۆ حەوتوونامەیەکی تەنزی فەرەنسییە و لە ساڵی ١٩٧٠ دا لەلایەن فرانسوا کاڤانا و پرۆفیسۆر چۆرۆنەوە دامەزراوە . جەختێکی زۆر لەسەر شیکاری بابەتیانە دەکاتەوە بە تایبەتی لە بواری کاریکاتوری سیاسی دا. هەروەها بە بڵاوکردنەوەی راپۆرت لە دەرەوە یان لە بوارە جۆراوجۆرەکان دا، کاری لێکۆڵینەوەی رۆژنامەگەری دەکات لەم بوارەنەدا : مەزهەب، …
درێژەی بابەت »تێ گەیشتنی ڕاستی – بڵاوکراوەی کورد زمانی سوپای بریتانیا لە نێوان ساڵانی ١٩١٨-١٩١٩
نیو-حەوتوونامەی “تێ گەیشتنی ڕاستی” بڵاۆ کراوەیەکی سوپای بریتانیا بوو لە عێراق کە لە نێوان ساڵانی ١٩١٨ تا ١٩١٩، بە زمانی کوردی بڵاو کراوەتەوە. ئەو بڵاوکراوەیە کە ٦٥ ژمارەی دەرچووە، لە سەردەمی شەڕی بریتانیا و عوسمانیەکاندا کە لە سەدەی شانزەهەمەوە دەسەڵاتی عێراقیان بە دەستەوە بوو، وەکو ئامرازێکی پڕۆپاگەندی بریتانیەکان دژ بە …
درێژەی بابەت »کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٥
ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …
درێژەی بابەت »مێژووی گۆڕانی ناوی “پێرشیا” بۆ “ئێران”
زۆر جار باسی نوێ بوون یان کۆنبوونی ناوی وڵاتی ئێران دەکرێ. بە گوێرەی هێندێک بەڵگەی جێ باوەڕ، هەر وەک کتێبی هێندێک مێژوو نووسی وەکو هێرۆدۆت، لە دوای مێدیا یان مێدیەوە، تەنیا ناوێک کە بۆ جیۆگرافییەکی زۆر بەرینتر لە چوارچێوەی سنووری سیاسیی ئەۆڕۆ بۆ وڵاتی ئێران بە کار هاتووە، بریتی بووە …
درێژەی بابەت »چهقۆی کورد یان چهقۆی دێۆ كۆژ
جۆرێک چهقۆیە كه بۆ کوشتن و له نێۆ بردنی دێو و دێوهزمه به کار هاتوه. له هێندێک شوێن، وەکو کتێبی ڕۆمان یان زەنجیرەی تلویزیۆنی وەکو زهنجیرهی ئهمریکی supernatural “سەروسرووشتی”دا ناوی ئهو چهقوه هێنراوه. ئهو زهنجیرهیه چیرۆکی دوو برا به ناوهکانی “سام” و “دێن وینچێستر”ه، که بۆ ڕاوی بوونهوهره ناسرۆشتیهکان به …
درێژەی بابەت »کوردستان لە نەقشە و کارتۆگرافیی کۆندا – بەشی ٤
ڕۆژ لە دوای ڕۆژ و دوا بە دوای بە دیجیتاڵی بوونی ئارشیوە گرینگەکانی دونیا، زانیاری لە مەڕ جێ و واری کورد زیاتر ئاشکرا دەبێ. ئیتر دۆست و دۆژمن دەبێ باوەڕ بە ڕەسەنایەتی ئەو گەلە پرش و بڵاوە بێنێ و ڕیز لە مافی خۆجێیەتی و خاوەندارێتی خاک و وڵاتیان بگرن. لێرەدا …
درێژەی بابەت »